Musical, De soldaat van Oranje

Donderdagavond, 19 december 2013, ben ik naar Valkenburg (Z-H) geweest om naar de musical "De soldaat van Oranje" te kijken. De musical wordt opgevoerd in een tot theater omgebouwde vliegtuighangar. Het theater staat op het voormalige militaire vliegveld Valkenburg. Dit ligt tussen Wassenaar, Katwijk en Leiden in. 

 

Ik ben er naar toe gegaan omdat ik 4 opdrachten voor CKV1 moet gaan doen, dit leek me wel leuk omdat de oorlog mij intereseert. Ik weet eigenlijk niet wat ik kon verwachten van de musical want ik ben nog nooit bij een musical geweest.

De regisseur van deze musical is Paul Verhoeven.

De namen van de acteurs zijn: Erik Hazelhoff-Roelfzema - Matteo van der Grijn /                     Koningin Wilhelmina - Juul Vrijdag Charlotte - Bente van den Brand /                                   Fred - Kevin Schoonderbeek / Anton - Maarten Heijmans /                                             Chris - Boy Ooteman / Bram - Roel Dirven / Paul - Daan Colijn / Victor - Noël S. Keulen /           Ada - Sophie Schut / van 't Sand - Maarten Wansink

De theatervoorstelling gaat over een student Erik Hazelhoff Roelfzema. Hij en zijn vrienden leiden een studentenleven, totdat de Duitsers in 1940 Nederland binnenvallen. De oorlog zet alles op zijn kop. Alle studentes maken hun eigen keuze wat ze gaan doen. Vechten voor de vrijheid en het vaderland of verder studeren of bewust kiezen voor de vijand. Erik vertrekt aan het begin van de oorlog naar Engeland. Hij smokkelt vanuit Engeland zendappartuur naar Nederland. In Engeland komt hij in contact met Koningin Wilhelmina. De verzetstrijders worden doodgeschoten. Erik is daarna betrokken als piloot bij de bombardementen op Duitsland. Hij wordt adjudant van koningin Wilhelmina en ontvangt tijdens de oorlog de Militaire Willems-Orde. Dit is de hoogste Koninklijke onderscheiding.

Het thema van de musical is de Tweede Wereldoorlog. Soldaat van Oranje is een Nederlandse musical. Het is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van de Nederlandse verzetsheld Erik Hazelhoff Roelfzema. 

De belangrijkste personages zijn die van Erik Hazelhoff Roelfzema, om hem draait de hele musical. Koningin Wilhelmina, zij is de inspiratie van het Nederlands verzet tegen de naties. Charlotte, zij is de inspiratie voor Erik om door te gaan. van 't Sand, hoofd van de inlichtingen in Engeland en adviseur van de koningin. 

Er zijn veel acteurs. Matteo van der Grijn (Erik Hazelhoff Roelfzema) vond ik ontzettend goed. Hij leeft mee met het personage. De mooiste scene van hem vond ik aan het strand. 

De theaterzaal is gebouwd op een draaischijf. Je draait van decor naar decor, bijvoorbeeld van links naar rechts. Er zijn rondom schermen geplaatst die projecties laten zien. De kostuums waren realistisch. Het decor was erg mooi vooral die van het strand, er zat echt diepte in.

Het licht, muziek en geluid in de voorstelling waren natuurlijk heel belangrijk. Het bepaalt de sfeer die er op dat moment plaats vindt. Vrolijke muziek, een vrolijk gedeelte in de musical. Een dramatisch gedeelte in de musical dan ook dramatische muziek.

Het mooiste gedeelte in de musical vond ik dat het podium draaide en dat het decor opendraaide en we buiten de landingsbaan van het vliegveld zagen met een Dakota PH-ALR uit 1939 waar Koningin Wilhelmina uit stapte. Wat me het minst boeide weet ik eigenlijk niet, alles was boeiend.

De regisseur heeft het verhaal willen vertellen over het leven van Erik Hazelhoff Roelfzema

Ik ben nog nooit bij een musical geweest, ik wist echt niet wat ik moest verwachten. Maar ik vond het een leuke voorstelling, leuk en mooi om te zien.

Ik vond de voorstelling erg leuk en mooi om te zien. Ik vond dat de musicalspelers het goed deden en leefden zich goed in in de personages die ze speelden. Ze hadden goede kleding aan. Dat je in het midden van de zaal zat en dat er om je heen allemaal verschillende decors waren, af en toe open gingen, waar je dan naar toe draaide. Was echt erg mooi. De sfeer was soms vrolijk en soms dramatisch.

De musical krijgt van mij een: 9

De hele cast van Soldaat van Oranje.


RECENSIE uit de Telegraaf

30 okt 2010, 06:00

Herinnering blijft levend

Musical Soldaat van Oranje op unieke locatie

door Maaike Staffhorst

AMSTERDAM - Parkeren kan een spektakel zijn. Wie met de auto naar de musical Soldaat van Oranje gaat, wordt door rangeermannen over een landingsbaan naar het juiste parkeervak begeleid.

 
Foto: ANP
Foto: Joan van Nispen Tot Sevenaer
Foto: Joan van Nispen Tot Sevenaer
Foto: Joan van Nispen Tot Sevenaer
 

"Daar waren wel vergunningen voor nodig", lacht producent Fred Boot. "Maar mensen komen glunderend binnen. Is dat geen mooi begin van een musicalavontuur?"

De voormalige vliegbasis Valkenburg in de gemeente Katwijk is de perfecte locatie voor de grootschalige musical over Engelandvaarder Erik Hazelhoff Roelfzema. Fred Boot: "Erik groeide op in Den Haag en Wassenaar, studeerde vlakbij in Leiden en heeft tijdens de oorlog in Katwijk talloze landingen gedaan."

"Op deze plek vielen in de meidagen van 1940 de eerste bommen. Het militaire terrein is industrieel en aards, opgebouwd uit staal, zand en beton: pure materialen die goed passen bij Erik en het verhaal dat wij willen vertellen."

Voor De TheaterHangar, zoals het theater is gedoopt, werd een voormalige vliegtuighangar verbouwd en ingericht met ruim 1100 stoelen, verschillende foyers en een volwaardig restaurant. Boot: "We waren er al snel van overtuigd dat dit verhaal op locatie moest spelen. Reizen was echt geen optie met het decor dat wij in gedachten hadden. Onze decorstukken vragen veel ruimte en zijn niet makkelijk te verplaatsen."

„Dat is al bewezen toen de eerste Dakota werd vervoerd. Die crashte helaas op de A44. Gelukkig hebben we van Aviodrome een nieuw toestel gekregen. Ergens anders in de scènes kom je 300.000 liter water tegen. Dat vraagt om een inventief gebruik van de ruimte. Toen verzon Robin de Levita, mijn collega-producent, de draaischijf.”

Een draaischijf? Boot: "Het publiek draait van scène naar scène en passeert zo het Leidse Rapenburg, de sociëteit Minerva, het Kurhaus in Scheveningen, Paleis Noordeinde in Den Haag, de zee, de Waalsdorpervlakte en Londen. Bij elkaar draai je 360 graden. Daar is een techniek voor nodig die op deze schaal niet eerder is toegepast. Alles draait: niet alleen de draaischijf vol toeschouwers, ook verschillende schermen en het licht en geluid moeten precies op tijd mee. Het zou heel ongeloofwaardig zijn als daarin iets verandert terwijl je draait. De beleving moet voor het publiek zo vanzelfsprekend mogelijk zijn."

Het plan de musical in deze vorm te gieten was niet alleen creatief, maar ook economisch aantrekkelijk, volgens Robin de Levita. "We hebben geen theater hoeven bouwen, wat al gauw 30 miljoen euro had gekost. Afgezien van de draaischijf en het decor maken we gebruik van wat er al was. Zo blijven we binnen de kosten die gebruikelijk zijn voor een grote musical, vergelijkbaar met een productie als 'The Phantom of the Opera'. Je moet denken aan ongeveer 7,5 miljoen euro."

De wens om 'Soldaat van Oranje' op de planken te brengen, koesterde Fred Boot al zo’n 17 jaar. "Ik heb een tijd voor Joop van den Ende gewerkt. In die periode was ik regelmatig als persvoorlichter in New York waar Robin musicals voor Van den Ende produceerde. Elke keer als ik die enorme billboards op Times Square zag, gingen er baldadige gedachten door mijn hoofd. Wat zou hier nou nog mooi tussen passen, vroeg ik me af. Dan schoot ’Soldaat van Oranje’ door mijn hoofd. Omdat het verhaal universeel en van alle tijden is."

In 2003, toen Boot inmiddels zelfstandig werkzaam was, was het zijn broer die hem in contact met Erik Hazelhoff Roelfzema bracht. "Hij belde mij vanuit Amerika en zei: Ik ga jouw held ontmoeten. Dat was in het kader van Hazelhoffs boekpresentatie ’In Pursuit of Life’. Mijn broer gaf mij diens e-mailadres en niet veel later werd ik uitgenodigd om naar Hawaii te komen."

"Helaas werd die reis geannuleerd omdat Erik voor de doop van prinses Amalia naar Nederland kwam. Onze eerste ontmoeting vond dus hier plaats, op de avond dat Nederland tegen Duitsland speelde tijdens de EK in Portugal. Ook een soort oorlog, hè! Een mooi en geestig moment."

De verzetsheld was meteen enthousiast over het plan van de producent. "Ik vertelde dat ik van zijn verhaal graag muziektheater wilde maken. Om een herinnering levend te houden. Het gedachtegoed van Erik leent zich ervoor om door te geven. Mijn ouders zijn in de tachtig en mijn kinderen zijn 7 en 9 jaar. Ik zou het fijn vinden als zij meekrijgen wat mijn ouders in hun jeugd hebben meegemaakt."

Na het verkrijgen van de rechten van de autobiografie vond Boot een investeerder die bereid was het ontwikkelingsbudget beschikbaar te stellen. "Zo konden we beginnen aan het script, de muziek en de liedteksten. Toen we besloten door te zetten, heb ik Robin de Levita, schrijver Edwin de Vries en regisseur Theu Boermans erbij gevraagd. Eigenlijk heb ik gewoon zoveel mogelijk leuke en goede mensen bij elkaar gebracht."

"Een groot deel van het team bestaat dan ook uit zelfstandige ondernemers die zich vol enthousiasme en niet zonder risico voor dit project inzetten. Als ik zie wat we op deze manier met z’n allen hebben bereikt, ben ik daar heel trots op."

Hoewel voor de verhaallijn het boek van Hazelhoff Roelfzema als uitgangspunt is genomen, komen enkele teksten uit interviews die de makers net voor zijn dood in 2007 hebben opgenomen. Boot: "Onrechtvaardigheid en het verzet daartegen was Eriks belangrijkste drijfveer. Als Engelandvaarder zette hij zijn leven op het spel voor zijn idealen. Dat is het hoofdthema in de musical. Verder gaat het over keuzes maken, principes, vaderlandsliefde en het koningshuis."

Soldaat van Oranje is geen remake van de film uit 1977. "We zijn ons ervan bewust dat we tegen die enorme legende moeten opboksen. Veel mensen hebben natuurlijk de film in hun hoofd, die steengoed is, maar die vooral om de actie draait. Wij gaan daarnaast in op de dilemma’s van de zeven studievrienden die op jonge leeftijd worden gedwongen in oorlogstijd keuzes te maken. Zo ging Erik het verzet in, maar er zijn ook jongens die een andere kant zijn opgegaan."

Een musical leent zich er goed voor om gevoelens en gedachten die je normaal niet uitspreekt, toch voor het voetlicht te brengen. Boot: "Door muziek en zang voegen we inhoudelijke informatie aan het verhaal toe. En natuurlijk werkt muziek ook emotionerend."


 Het ticket van de musical.